محمود کیانوش، هنرمندی که مثل هیچکس نبود
گزارشی از بی بی سی را در باره این برنامه در اینجا بخوانید.
ویدیوی کامل این برنامه را در یوتیوب ببینید: https://youtu.be/C37P60g2K3Q
لینک فیلم مستند بی بی سی در باره کیانوش که امکان جاگزاری آن در فیلم جلسه نبود را درکانال یوتیوب بی بی سی ببینید: https://www.youtube.com/watch?v=IKVRRl_f_CQ&t=0s
محمود کیانوش، هنرمندی که مثل هیچکس نبود
این عنوان برنامه ویژه ایست که بنیاد فرهنگی ژاله اصفهانی و مرکز مطالعات ایران شناسی دانشگاه سواس برای آشنائی بیشتر با کارهای زنده یاد محمود کیانوش تدارک دیده اند.
در این برنامه سخنرانان بنامی در باره جنبه های مختلف کار های ادبی این نویسنده، شاعر، منتقد ادبی و روزنامه نگار و مولف بیش از 60 کتاب، صحبت خواهند کرد.
خانم سایه اقتصادی نیا، نویسنده، منتقد و پژوهشگرادبی، و استاددانشگاه جرج تاون درواشنگتن آمریکا، آقای عنایت فانی، زورنالیست، شاعر، مستند ساز و سردبیر و مجری سابق برنامه های به عبارت دیگر و صفحه 2 بی بی سی فارسی، حضوری و آقای کامیار عابدی پژوهشگر و منتقد ادبی، از ایران (از طریق زوم) سخنرانی خواهند کرد،و دکتر حسین حدیثی، آهنگساز، موسیقی خود روی اشعار کیانوش را اجرا خواهند کرد.
دکتر علی علوی، استاد دانشگاه سواس و مدیر مرکز مطالعات ایران شناسی این دانشگاه میزبان و مجری برنامه خواهند بود.
در این برنامه همچنین فیلم مستندی از بی بی سی فارسی در باره محمود کیانوش، ساخته عنایت فانی، نمایش داده خواهد. همچنین، تعدادی از آثار کیانوش برای تهیه موجود خواهد بود. پذیرائی مختصری با نوشیدنی و شیرینی هم انجام خواهد شد.
این برنامه روز شنبه 5 اکتبر از ساعت 15:30 در سالن خلیلی دانشگاه سواس به نشانی زیر برگزار میشود:
,Khalili Lecture Theatre
,SOAS University of London
,Russell Square
London WC1H 0XG
ورود برای عموم آزاد و رایگان میباشد.
بیوگرافی ها:
محمود کیانوش (۱۲ شهریور ۱۳۱۳ – ۲۳ دی ۱۳۹۹)
محمود کیانوش در شهریور ۱۳۱۳ در مشهد زاده شد. او در نوجوانی از سال‌های دبیرستان به شعر گفتن و به نوشتن داستان کوتاه پرداخت. او در مسابقه داستان‌نویسی دانش‌آموزان سراسر کشور برندهٔ مقام نخست شد. کیانوش پس از پایان دورهٔ اول متوسطه وارد دانشسرای مقدماتی شد و پس از آن معلم و سپس مدیر مدرسه در یکی از روستاهای اطراف تهران شد. کیانوش سپس مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران گرفت.
گستره آثار او علاوه بر شعر و داستان، زمینه‌های دیگری چون ترجمه، روزنامه‌نگاری، نقد ادبی، شعر و داستانهای کودکان و برنامه‌سازی رادیو را در بر می‌گیرد. نخستین داستان او در نوجوانی در نشریهٔ «نیروی سوم» که زیر نظر خلیل ملکی و جلال آل احمد منتشر میشد چاپ شد.
او از پیشگامان شعرهای منثور آهنگین است. اگر چه دو کتاب شعرِ «شبستان» و «ساده و غمناک» در سال های ۱۳۴۰ و ۱۳۴۱ از کیانوش منتشر شده بود ولی این کتاب «شکوفهٔ حیرت» او بود که جایگاه کیانوش را به عنوان یک شاعر خوش قریحه و متفکرنوپرداز تثبیت کرد.
نخستین ترجمهٔ او به صورت کتاب، رمان «به خدایی ناشناخته» اثر جان اشتاین بک است که در سال ۱۳۳۶ منتشر شد.
او از اعضای شورای کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز بود.
کیانوش مدتی عضو هیئت تحریریه و همچنین سردبیر مجله صدف و چهار دوره هم سردبیر مجله سخن بود. او تا پایان عمر در زمینه‌های گوناگون به نوشتن ادامه داد. محمود کیانوش به دو زبان فارسی و انگلیسی می‌نوشت. از او چند کتاب شعر و یک کار تحقیقی در خصوص شعر مدرن ایران به زبان انگلیسی منتشر شده‌است.
محمود کیانوش از سال ۱۹۸۲ تا ۲۰۱۶ با نام هنری « استاد مصلح الدین زشکی» و «علیزاده طوسی» با بی‌بی‌سی فارسی همکاری می‌کرد. شناخته شده ترین کار او در رادیوی بی‌بی‌سی، برنامه ای هفتگی زیر نام نامه ای از لندن بود.
محمود کیانوش علاوه بر انتشار آثار فراوان ادبی، کتاب شعر و داستانهای کوتاه و بلند، از اعضای شورای کتاب کانون فکری کودکان و نوجوانان ایران بود.[۵]
محمود کیانوش در ۲۳ دی ۱۳۹۹ در سن ۸۶ سالگی در لندن درگذشت. پری منصوری، همسر کیانوش که او نیز مترجم و نویسنده بود در فروردین ۱۳۹۹ در لندن و در سن ۸۵ سالگی درگذشت.
آثار
شمار آثار کیانوش از ۸۰ فزون‌تر است. از مهم‌ترین آثار وی می‌توان این عناوین را براساس کتابخانه ملی ایران نام برد:
شعر
- شبستان (۱۳۴۰) (یک شعر بلند)
- ساده و غمناک (۱۳۴۱) (مجموعهٔ شعر)
- شکوفهٔ حیرت (۱۳۴۳) (مجموعهٔ شعر)
- شباویز (۱۳۴۴) (یک شعر بلند)
- ماه و ماهی در چشمهٔ باد (۱۳۴۷) (مجموعهٔ شعر)
- آب‌های خسته (۱۳۴۹) (مجموعهٔ شعر)
- قصیده‌ای برای همه (۱۳۴۹) (یک شعر بلند)
- از پنجرهٔ تاج‌محلّ (۱۳۵۰) (مجموعهٔ شعر، با نام مستعار پرادیپ اوما شانکار)
- به انسان، امّا برای خرخاکی‌ها، یونجه‌ها، و کلاغ‌ها (۱۳۵۱) (مجموعهٔ شعر)
- در خرگاه شب (۱۳۵۳) (مجموعهٔ غزل، هر غزل با حاشیه‌ای مشروح. این کتاب ابتدا به مرور در هفته‌نامهٔ «نیمروز» در لندن انتشار یافت)
- من مردم هستم (۱۳۵۷) (یک شعر بلند)
- کتاب دوستی (۱۳۶۷) (مجموعهٔ شعر)
- کجاست آن صدا؟ (۱۳۷۰) (یک شعر بلند)
- ناگهان انسان و زمینش (۱۳۸۱) (یک شعر بلند)
- با نگاهی دیگر (۱۳۸۹) (مجموعهٔ رباعی‌ها)
- ای آفتاب ایران (۱۳۹۲) (مجموعهٔ شعر)
- پرنده‌ها و انسان (مجموعهٔ شعر، این کتاب برگردان فارسی «Of Birds and Men» است که در لندن منتشر شده بود. برگردان فارسی در سوئد انتشار یافت)
رمان
- مرد گرفتار، تهران: سازمان کتاب‌های جیبی، ۱۳۴۳.
- برف و خون (با اسم مستعار دیگنو دِه آلابنتزا)، تهران: آگاه، ۱۳۵۶.
- ، تهران: فاروس، ۱۳۵۸؛ تجدید چاپ، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۹.
- غوّاص و ماهی، تهران: ش‍ب‍اه‍ن‍گ، ۱۳۶۸؛ تجدید چاپ، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۴۰۱.
- در آفاق نفس، تهران: س‍روش، ۱۳۸۲.
- باغی در کویر، تهران: آفرینش، ۱۳۸۶.
- این آقا کی باشند؟، تهران: مروارید، ۱۳۸۹.
- اسم نمی‌خواهد (حدیث نفس)، تهران: فرهنگ جاوید، به‌زودی.
- آی، زندگی!، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۹.
- سفر شک و سؤال،
داستان کوتاه
- غصّه‌ای و قصّه‌ای، تهران: سازمان کتاب‌های پرنده آبی، ۱۳۴۴؛ تجدید چاپ، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۴۰۱.
- در آن‌جا هیچکس نبود، تهران: زوار، ۱۳۴۵.
- آینه‌های سیاه، تهران: انتشارت نیل، ۱۳۴۹.
- و بلا آمد و شفا آمد، تهران: بی‌نا، ۱۳۵۲.
- در طاس لغزنده، تهران: آب‍ان‍گ‍اه، ۱۳۷۹.
نمایشنامه
- از خون سیاوش، تهران: قطره، ۱۳۸۴.
- علامت سؤال، تهران: قطره، ۱۳۸۸.
رمان و داستان کوتاه برای کودک و نوجوان
- آدم یا روباه (رمان)، تهران: بی‌نا، ۱۳۴۸.
- از بالای پلهٔ چهلم (مجموعهٔ داستان کوتاه)، تهران: اندیشه، ۱۳۵۶.
- دهکدهٔ نو (مجموعهٔ داستان کوتاه)، تهران: اشرفی، ۱۳۵۷.
- از کیکاووس تا کیخسرو (بازنویسی سه داستان سهراب، سیاوش، و فرود از شاهنامهٔ فردوسی)، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
- حمّامی‌ها و آب‌انباری‌ها، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
- خودنویس آبی و گل سرخ (رمان)، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۹۲.
نقد ادبی
- بررسی شعر و نثر فارسی معاصر (مجموعه مقالات)، تهران: مانی، ۱۳۵۱.
- ق‍دم‍ا و نقد ادبی، تهران: رز، ۱۳۵۴.
- ن‍ظم، ف‍ض‍ی‍ل‍ت و زی‍ب‍ای‍ی (ت‍أم‍لات‍ی در ه‍ن‍ر و ادبیات)، تهران: آگاه، ۱۳۶۹.
- زن و عشق در دنیای صادق هدایت و نقدی تحلیلی و تطبیقی بر بوف کور، لوس آنجلس: شرکت کتاب، ۱۳۸۲؛
- بردار اینها را بنویس، آقا!، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۹.
- بگدار ما اینها را چاپ کنیم آقا
- شعر فارسی در غربت
- شعر مدرن ایران (به زبان انگلیسی)
- نیما یوشیج و شعر کلاسیک فارسی
ترجمه
- به خدای ناشناخته، جان استاین‌بک، تهران: آبشار، ۱۳۳۶.
- زن‍ی که گ‍ری‍خ‍ت، دی. اچ. لارنس، تهران: آبشار، ۱۳۳۷.
- س‍رزم‍ی‍ن و مردم ژاپن، ژوزف‍ی‍ن وان، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۲.
- سفر دراز روز در شب، یوجین اونیل، سازمان کتاب‌های پرنده آبی، ۱۳۴۴؛ چاپ دوم: تهران: اشرفی، ۱۳۵۷؛
- پ‍روان‍ه‌ه‍ای س‍پی‍د: چهل‌وچهار اثر از بیست‌وسه نویسنده بزرگ جهان، تهران: آذر، ۱۳۴۵.
- عشق در م‍ی‍ان ک‍وم‍ه‌ه‍ای ی‍ون‍ج‍ه، دی. اچ. لارنس، تهران: اشرفی، ۱۳۴۵.
- م‍ال‍ون م‍ی‌م‍ی‍رد، ساموئل بکت، نیل، ۱۳۴۷؛ تجدید چاپ، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۹.
- خانه برناردا آلبا، فدریکو گارسیا لورکا، تهران: نیل، ۱۳۴۸؛ چاپ دوم: تهران: اف‍راز، ۱۳۸۵؛ چاپ سوم: تهران: قطره، ۱۳۸۸.
- داستان یک پولی، برتولت برشت، ترجمه هوشنگ پیرنظر، ترجمه اشعار از محمود کیانوش، تهران: نیل، ۱۳۴۹؛ تجدید چاپ، تهران: فرهنگ جاوید،.
- آن‌ها زنده‌اند، آثول فوگارد، تهران: بی‌نا، ۱۳۵۰، تجدید چاپ، تهران: قطره، ۱۳۸۸.
- میمون گلی کوچولو، کارلو کلودی، اندیشه، ۱۳۵۰.
- ب‍چ‍ه‌ه‍ای ع‍م‍وت‍ام، ریچارد رایت، نیل، ۱۳۵۱.
- در انتظار بربرها، کنستانتین کاوافی، تهران: انتشارات زمان، ۱۳۵۱.
- بازگشت به زادب‍وم، امه سزر، تهران: آگاه، ۱۳۵۴.
- سلام و خداحافظ، آثول فوگارد، تهران: بی‌نا، ۱۳۵۵؛ تجدید چاپ: تهران: قطره، ۱۳۸۸.
- برف و خون، دی‍گ‍ن‍وه آل‍اب‍ان‍ت‍زا، تهران: آگاه، ۱۳۵۶.
- سی‌زوئه بانسی مرده‌است، آثول فوگارد، تهران: بنگاه نشر اندیشه، ۱۳۵۶؛ چاپ دوم: تهران: قطره، ۱۳۸۸.
- جلاد، پر لاگرکویست، تهران: آگاه، ۱۳۵۷؛ تجدید چاپ، تهران: فرهنگ جاوید، به‌زودی.
- ه‍اوائ‍ی: گ‍وه‍ر اق‍ی‍ان‍وس آرام، اسکار لوئیس، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۳.
- خ‍ن‍ده ن‍ی‍ش‍ت‍ر: داستانهای طن‍زآم‍ی‍ز از ن‍وی‍س‍ن‍دگ‍ان جهان (گزیده و ترجمه)، تهران: زلال، ۱۳۷۴.
- ترجمهٔ شعر به شعر: اش‍ع‍اری از شاعران جهان (گردآوری)، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۸۰.
- مرگ و دختر، آریل دورفمن، تهران: فرهنگ جاوید، ۱۳۹۷.
سایه اقتصادی نیا
سايه اقتصادي ، پژوهشگر، منتقد ادبی و ويراستار، در سال ۱۳۵۴ در تهران زاده شد. او در رشتة زبان و ادبيات فارسی تحصيل کرده و نيز از دورهٔ تخصصی ويرايش و ترجمه در مرکز نشر دانشگاهی فارغ التحصيل شده است. از سال ۱۳۸۴به دعوت استاد احمد سميعی (گيلانی) به گروه ادب معاصر در فرهنگستان زبان و ادب فارسی پيوست و در سِمت هاي معاون علمی گروه ادب معاصر در فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دستيار سردبير فصلنامهٔ فرهنگستان به کار اشتغال داشت. بيش از صد مقاله در زمينة نقد کتاب و نقد شعر معاصر به قلم او در مطبوعات ادبی از جمله جهان کتاب، بخارا، نگاه نو، انديشة پويا و مترجم به چاپ رسيده است.
عناوين کتاب هاي اوست:
مجموعه هاي زبانی و ادبی گلگشت
مقالات احمد سميعی گيلانی ، (گردآوري) نشر هرمس، دفتر اول: ۱۳۹۱، دفتر دوم: ۱۳۹۳
به دانش بزرگ و به همت بلند. ( جشن نامهٔ احمد سميعی گيلانی)، نشر هرمس،
هم شاعر، هم شعر ( تاملاتی دربارة شعر و شاعران معاصر) نشر مرکز ۱۳۹۴
له و عليه ويرايش ، انتشارات ققنوس ۱۳۹۸
پنج آبتنی و مقالات ديگر دربارة فروغ فرخزاد ، انتشارات مرواريد ۱۳۹۸
زندگانی و خاطرات سياسی احمد سميعی (گيلانی) در گفت و گو با سايه اقتصاد، نشر نی ۱۴۰۳
او اکنون در دانشگاه جرج تان در واشنگتن دي سی ، زبان و ادبيات فارسی تدريس می کند و همچنان به ويرايش، آموزشِ ویرایش و فعاليت در مطبوعات ادبی ايران ادامه می دهد.
کامیار عابدی
در روز پنجم دسامبر ۲۰۲۱/ چهاردهم آذر ۱۴۰۰ سفیر ژاپن در ایران طی مراسمی در مراسم افتتاحیه ماه فرهنگی ژاپن با اهدای لوح تقدیرنامه از او قدردانی کرد. در این لوح قدردانی آمده‌است که «آقای کامیار عابدی به عنوان متخصص شعر معاصر ایران کتاب‌های متعددی نوشته‌اند. همچنین طی سال‌های ۲۰۰۹ الی ۲۰۱۴ میلادی به عنوان استاد زبان فارسی در دانشکده مطالعات خارجی دانشگاه اوساکا، به دانشجویان و محققان ژاپنی، زبان فارسی و ایرانشناسی تدریس می‌کردند و در ارتقای تبادلات علمی و فرهنگی ژاپن و ایران تلاشهای زیادی را ایفا نموده‌اند. پس از بازگشت به ایران به عنوان مدرس در مؤسسه زبان دهخدا به آموزش زبان فارسی به خارجی‌ها از جمله ژاپنیها اشتغال داشته‌اند.
کامیار عابدی (زاده ۱۸ فروردین ۱۳۴۷، ماسال) نویسنده، پژوهشگر و منتقد شعر معاصر فارسی اهل ایران است. کودکی و آغاز نوجوانی اش در ماسال (گیلان) و شال (خلخال) گذشت. از اواخر دورهٔ نوجوانی (نیمهٔ دههٔ ۱۳۶۰) به ترتیب در تهران، قزوین، خورموج و کاکی و سپس دوباره در تهران (اوایل دههٔ ۱۳۷۰) ساکن بوده‌است. آخرین مدرک تحصیلی او کارشناسی ارشد رشته تاریخ ایران است. او از اوایل دههٔ ۱۳۷۰ تا اواسط دههٔ ۱۳۹۰ در زمینهٔ آموزش در دبیرستان و کتابداری فعالیت داشته و پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز بوده‌است. علاوه بر این تدریس در بخش ایرانشناسی دانشگاه اوزاکا در ژاپن، تدریس در مؤسسه لغت‌نامه دهخدا را نیز بر عهده داشته‌است. عابدی به سبب مقاله و کتاب‌های متعدد خود، به عنوان پژوهشگر و منتقد ادبی (ادبیات معاصر ایران و شعر) با گرایش تاریخی شناخته شده‌است. مقاله‌های تحقیقی-تحلیلی او از اواخر دههٔ ۱۳۶۰ به بعد در مجله‌ها و مجموعه‌های مختلفی منتشر شده‌است. حدود سه‌پنجم از این مقاله‌ها در مجلهٔ جهان کتاب چاپ شده‌است. اغلب این مقاله‌ها (از آغاز تا ۱۳۸۷) در سه مجموعه گردآوری و به صورت کتاب نشر یافته‌است. اما مقاله‌های او از سال ۱۳۸۸ به بعد هنوز گردآوری و به صورت کتاب منتشر نشده‌است. احسان یارشاطر در نقد و معرفی یکی از منتخب‌هایی که او از شعر معاصر ایران گردآوری کرده گفته‌است که «آقای کامیار عابدی از صاحب نظران بسیار بصیر شعر معاصر» است و تألیف او «حکایت از ذوق سلیم و بی‌طرفی و انصاف گزیننده و دوری از تمایلات سیاسی در انتخاب اشعار دارد.
برای فهرست کتابها ی ایشان به ویکی پیدیا مراجعه فرمائید.
عنایت فانی
عنایت فانی در مردادماه سال ۱۳۲۹ در شهر اِوَزْ لارستان فارس متولد شد، دبیرستان را در شهر اصفهان تمام کرد و بعد از پایان دورهٔ سربازی برای تحصیل دانشگاهی به انگستان و شهر لندن آمد. اگر چه تحصیل دانشگاهی اش را در رشتهٔ مهندسی مکانیک و کارشناسی ارشد را در رشتهٔ تکنولوژی مواد سوخت به پایان رساند اما هرگز در رشتهٔ تحصیلی اش کارنکرد و به فعالیت های فرهنگی و ژورنالیستی که از دوران دانشجوئی آغاز کرده بود ادامه داد. او بعد از چهار سال فیلم مستند سازی برای کانال چهار تلویزیون بریتانیا ، در سال ۱۹۹۱ به بخش فارسی بی بی سی پیوست و به عنوان تهیه کننده، مجری و سردبیر در رادیو کار کرد و در سال ۲۰۰۸ به عنوان سردبیر و مجری چندین برنامه به تلویزیون تازه تاسیس فارسی بی بی سی پیوست. او سال گذشته بعد از ۳۲ سال کار با بی بی سی بازنشسته شد. عنایت در تمام سال های کار در بی بی سی همکار و از دوستان بسیار نزدیک محمود کیانوش بود. عنایت فانی در عین حال شاعر است و سال گذشته مجموعه ای از اشعارش را زیر عنوان «انیلا، شکوه عشق». چاپ کرد.
