نتایج مرحله اول داوری پانزدهمین دوره جایزه شعر ژاله اصفهانی

(ویدیوی مراسم نهائی جشنواره را در پنج قسمت، شامل برگزیدگان نهائی، در کانال یوتیوب بنیاد میتوانید مشاهده کنید.

https://www.youtube.com/channel/UCJ-2CIKzccVzf_bpahj6jig/)

پانزدهمین جشنواره‌ی جایزه فارسی‌سرایان زیر سی سال، به نام سراینده‌ی گرانمایه، ژاله اصفهانی، امسال هم با دریافت آثاری از گویشوران زبان فارسی‌ با استقبال روبرو شد. این بار نیز شاعرانی از افغانستان، ایران، تاجیکستان و سراسر جهان ما را میهمان شعرشان کردند. هیأت داوران بنا به سنّت دوره‌های پیشین، آثار شاعران هر یک از سه کشور را جداگانه، بدون نام و تنها با شماره‌ی شاعر، ارزیابی کرد و از میان آثار رسیده به دبیرخانه، برگزیدگان فهرست کوتاه خود را معرفی می‌کند.

آثار دریافتی، رنگین‌کمانی از مضامین و لحظات و تصاویر ناب شاعرانه‌ در قالب‌های متنوع است. توجه به مضامین روز، دغدغه‌های اجتماعی- اقتصادی- سیاسی، و رشد چشمگیر نوشتار زنانه و برابری‌جویانه، بیش از همه در جشنواره امسال توجه داوران را به خود جلب کرد. این مضامین، گاه با لحن‌ها و شگردهای زبانی مالوف و گاه نو، در مواردی جغرافیای تازه‌ا‌ی از تخیل و خیال‌ورزی‌های نو به روی خواننده می گشاید که هم ملهم است از سنتهای سرایش فارسی و هم متاثر از روند جهانی شعر از رهگذر ترجمه و زبان رسانه … 

روشن است که این گوناگونی، در عین اینکه نویدبخش پیدایی چهره‌های درخشان در فردای شعر فارسی است، همزمان نیز به نظر داوران، نارسایی و کاستی‌هایی هم دارد که امر ذاتی هر پدیده‌ای است. درونی‌نشدن تجربیات، همگانی نشدن دغدغه‌های فردی و سرانجام، ناکامی نسبی در یافتن زبانی رسا و از آن خود جزو آن است. این کاستی‌ها تنها با تن زدن از شتابزدگی و تمرین باریک‌نگری، آهستگی و دوری از شلختگی رفع می‌شود. طبعاً موارد اخیر در سطوح و درجات مختلف در شعرها وجود دارد، گاهی شاعران دچار پریشان‌زبانی، اهمال، سستی و نایکدستی بیان می‌شوند و گاه به دام درازگویی می‌افتند و گاهی منطق روشنی برای تقطیع، سطربندی و معنادهی شعرها ندارند.

می‌دانیم که معضل اخیر، پدیده‌ای جهانی است و گویای تاثیر شتاب دنیای مجازی بر نوشتن است، ولی در زبان فارسی، از پیامدهای افت چشمگیر نظام آموزشی ایدولوژیک در ایران و افغانستان است. در تاجیکستان خوشبختانه چنین مشکلی وجود ندارد،‌ ولی در زمینه‌ی پیوندهای شاعرانه، به دلیل تفاوت الفبا، هنوز تبادل مضامین و ایده ها به کفایت به ثمر ننشسته و دستکم در زمینه‌ی سرایندگی هنوز جای پیشرفت بسیاری وجود دارد. هر چند نسبت به سالهای نخست جشنواره شعر تاجیکستان رشد ملموسی داشته. امیدواری‌ها و خشنودی‌ها در روند سرایش پارسی بسیار است ولی برماست که کاستی‌ها را نیز به درستی بشناسیم، اندیشمندانه به آن بپردازیم و در از میان بردن آن بکوشیم.

امسال به دلیل رقابت تنگاتنگ شاعران و کسب رای مساوی از اکثریت داوران، به جای پنج نام، شش شاعر از افغانستان و ایران به فهرست برگزیدگان اولیه راه یافتند و از تاجیکستان پنج شاعر. شاعران برگزیده در فرم و مضمون و اجرا، بسیار به هم نزدیک بودند و دوشادوش هم قرار می‌گیرند، از این حیث آنان و حتی سایر شرکت‌کنندگان نیز به تعبیری برنده هستند، ولی به هر روی همانند هر رقابتی، الزاماً برخی با تفاوت اندک، رای بیشتری به دست می آورند و در نهایت اعلام می‌‌شوند.

هیات داوران از تمام شرکت‌کنندگان و برگزیدگان سپاسگزارند که امسال هم ما را به خواندن و بررسی آثار خود فراخواندند و با بخش رنگارنگی از آفریده‌های ادبی تازه شعر فارسی آشنا کردند. سرایش، خوانش، سنجش و داوری پیوندی انداموار با هم دارند، داوری روندی دوسویه است و هر دو از هم می‌آموزیم. به امید پیوندهای هر چه نزدیکتر فارسی‌زبانان و افزایش تبادلات فرهنگی بین مردمان افغانستان، ایران و تاجیکستان، خرسندیم که برگزیدگان مرحله‌ی اول پانزدهمین دوره‌ی جایزه‌ی شعر ژاله اصفهانی را به شرح زیر معرفی می‌کنیم و به تک تک شاعران منتخب فهرست کوتاه شادباش می‌گوییم:

28 نوامبر 2024 برابر با 8 آذر/ قوس 1403

************

توضیح دبیرخانه جایزه: دوتن از داوران عزیزی که در فراخوان جایزه در ماه ژوئیه اعلام شده بودند امکان شرکت در جلسات داوری را نداشتند.

همچنین به اطلاع میرساند که اسامی برگزیدگان نهائی جایزه برای هر کشور، روز یکشنبه 8 دسامبر در مراسم پایانی جشنواره در دانشگاه لندن اعلام میشود. برای جزئیات این برنامه به صفحه مراسم سالانه مراجعه کنید.