شبِ محمود خوشنام
گزارش زیر توسط آقای رضا بهرنگ نوشته و در فیسبوک ایشان گذاشته شده است که با اجازه ایشان در اینجا نیز استفاده میشود:
نام اساتیدی چون محمود خوشنام , بی شک , شنونده یا بیننده را به دنیای هنر و بخصوص موسیقی می کشانند؛ تا در گام نخستین آنچه را برای خود معنی کنیم که این بزرگواران سالها در راه آن کوشیدند که معنا , مفهوم و تاثیر واقعی موسیقی در دنیای کنونی بر مردم سرتاسر عالم هویدا باشد. موسیقی را هنر بیان احساسات به وسیلهٔ آواها گفته و تعریف کرده اند که مهمترین عوامل آن صدا و ریتم هستند و همچنین << دانش ترکیب >> صداها , به گونهای که خوشآیند باشند و سبب انبساط و انقلاب روان گردد. بسیاری از پدیدههای طبیعی مانند آبشار و وزش باد از میان برگهای درختان و نوای طبیعی , موسیقی ایجاد میکنند. پس باید بپذیریم موسیقی پدیدهای است در فطرت آدمی. از آنجا که موسیقی، یکی از زیر مجموعههای فرهنگ، در همه جوامع وجود دارد، و گاه با افسانهها و حکایتها و احساسات آمیخته شدهاست. به دعوت بنیاد ژاله اصفهانی و همچنین انجمن سخن , شنبه شب بتاریخ 23 فوریه 2019 در لندن به شب بزرگداشت استاد محمود خوشنام رفتیم.
خانم صبا انصاری بعنوان مسئول انجمن سخن و همچنین آقای فروتن پرند مسئول بنیاد ژاله اصفهانی به مدعوین خیر مقدم گفته و خانم سودابه فرخ نیا , بازیگرو کارگردان شناخته شده تاتر را بعنوان مجری برنامه معرفی کردند. اولین قسمت برنامه با پخش ویدئویی از زندگی استاد محمود خوشنام که درآن به معرفی این پژوهشگر و کارشناس موسیقی ایرانی که سالها سردبیر ماهنامه رودکی، از نشریات تأثیرگذار در زمینه موسیقی و هنر و ادبیات و صدها مقاله تحقیقی در زمینههای مختلف موسیقی ایرانی به نمایش در آمد. پس از آن , پیمان حیدریان، پژوهشگر سیگنالهای دیجیتال و نوازنده چیره دست سنتور را برای اجرای موسیقی دلنوازی به صحنه دعوت کردند.پیمان حیدریان از چهار سالگی تا اخذ دکترای موسیقی بکار و تلاش در رشته موسیقی پرداخته است. شاعر, کارگردان و ترانه سرای نامدار , ایرج جنتی عطایی به صحنه آمد , او گفت: القاب بسیاری بر کسانی که در راه هنر گام نهاده اند گذاشته شده است, نوازنده, مطرب و بسیاری دیگر, اما بعضی اسامی را می بایست در مقابلش ایستاد و محمود خوشنام نام خوشی ست که در زمینه پژوهش در زمینه موسیقی اش را بیش باید قدرشناخت. کسی که با قدغن شدن موسیقی کار ترانه را ادامه داده و با خود به تبعید ,هجرت داد تا ترانه تبعید شده را در تبعید دنبال نماید و همه گیر سازد. او از دست اندرکاران برنامه تشکر کرد که ازو دعوت شده تا حامل تشکر از محمود خوشنام باشد.
سپیده رئیس سادات , نوازنده و خواننده ایی که از 9 سالگی به موسیقی روی آورده و او نیز در حال حاضر در صدد کسب آخرین مراحل علمی و فنی موسیقیایی در دانشگاه تورنتو، در رشتهٔ اتنوموزیکولوژی (موسیقیشناسی قومی) تحصیل و پژوهش میکند بروی صحنه آمد و به بررسی و نقد کتاب استاد محمود خوشنام بنام << از نجوای سنت تا غوغای پاپ >> که در همین شب به رونمایی گذاشته شده بود پرداخت . او گفت: بررسی وسیع این کتاب که با قلمی شیوا و بسیار روان نوشته شده خواننده را به به سالیان دور تاریخ موسیقی تا هر دورانی که در تغییر از سنت به مدرنیته جلب میکند و شاید از کمتر کتبی باشد که تفکیک جنسیتی مرد هنرمند از زن هنرمند را قائل نشده و هنرمند را با هنرش سنجیده و تعریف کرده است. پیام استاد حسین علیزاده حاوی مطالبی در معرفی محمود خوشنام از مجله رودکی و تالار رودکی بعنوان مدیر روابط عمومی بود بصورت ویدئویی پخش شد , او خوشنام را و نقش بسزا و یک عمر تلاش ایشان در فرهنگ سازی برای مردمان ایران زمین را ستود. همچنین پیام صوتی هنرمند گرامی خانم سیما بینا نیز که بیانگر افتخار و احترام ایشان به استاد محمود خوشنام بود , پخش گردید.
نیم ساعت تنفس برنامه اعلام گردید که در این فاصله استاد خوشنام با امضای کتاب خود آنرا به علاقه مندان حاضر اعطا کردند. در بخش دوم برنامه, مجید کاظمی آهنگساز، تنظیمکننده، تهیه کننده و خواننده ایرانی مقیم آلمان بروی صحنه آمد و از آلبوم ایزوله که با همکاری ایرج جنتی عطایی ساخته شده بود دو ترانه را اجرا کردند. از آقای فرنوش بهزاد ، رهبر ارکستر، آهنگساز و از موسیقیدانان معاصر که طی سالهای گذشته ارکسترهای فراوانی را رهبری نمودهاست و در کنار آهنگسازی و رهبری ارکستر به تدریس موسیقی نیز میپردازند , دعوت شد بروی صحنه آمده و سخنانی ایراد فرمایند.او بیشتر سعی داشت تعریفی از موسیقی را و قدمت آنرا بررسی کند و گفت: آنچه بر دیوار غارهای قبل از تاریخ بشر دیده ایم مبین آن است که رقص در آن زمان وجود داشته و با کشف فلوتهایی از جنس استخوان حیوانات به موسیقی و هنر رقصیدن می پرداخته اند.فلوتهایی از استخوان خرس به قدمت چهل و سه هزار سال پیش و همچنین استخوانهای پرندگان به قدمت 67 هزار سال پیش. او گفت: هیچ حکومتی نتوانسته و نمیتواند در مقابل هنر و بخصوص موسیقی مانع ایجاد کند.
پیام ویدئویی آقای علی رهبری , آهنگساز و رهبر ارکستر نیز پخش گردید. پس ازو , از خانم الهه خوشنام همسر استاد محمود خوشنام دعوت بعمل آمد تا به سخنرانی بپردازند. ایشان فرمودند : آشنایی با اقای خوشنام به زمان دانشجویی ایشان باز میگردد و اولین گام در شناخت ایشان , اهمیت بسیار محمود خوشنام به جوانان بوده است . او با ذکر خاطره ایی برشمرد که خوشنام همواره با نقد خود , تلنگری را به هنرمند میزد تا راهش را و استعدادش را بخوبی بیایبد و به آن ادامه دهد , هیچگاه حاضر نبود هیچ آدمی را ناامید کرده و بسیار به همراهی و کمک در راه هنری آنان کوشیده است. در آخر گفتار بسیار دلنشین و گرمشان ,شعری از استاد بنام کشتار را اجرا کردند که آخرین سطورش چنین پایان می یافت که: تو را با نغمه های ترد آزادی و ما را در پهنه ماتم سرا کشتند ترا و مرا.
حضار, مشتاق به شنیدن صدای استاد بودند , با میکروفن سیار , صدای محمود خوشنام را همانگونه که بر صندلی نشسته بودند , شنیدند. ایشان فرمودند: در موسیقی هیچگاه به خود راه ندادم که تفکیک و تبعیضی باید صورت گیرد همان که شجریان را دوست داشته و مورد احترام میدانستم , سوسن را نیز چنین میدیدم با انتخابی جدا و در راه مشترک موسیقی برای مردم . در پایان برنامه خانم سپیده رئیس سادات با سه تار بهمراه خانم ترشیزی با تنبک به اجرای موسیقی پرداخته و برنامه را پایان دادند. شبی پر بار , سراسر خاطره, درس و تاریخ را شاهد بودیم. شبی که بسیاری عنوان داشتند که محمود خوشنام خود تاریخ موسیقی ایران است. از برگزارکنندگان این برنامه و مدیران انجمن سخن و بنیاد ژاله اصفهانی ضمن عرض خسته نباشید کمال سپاس و تشکر را داشته و برای تمامی دست اندرکاران آرزوی تندرستی و موفقیت روزافزون را خواهانم.